4 Ocak 2011 Salı

"Gowns by Adrian"


Daha önce Inspiration (1931) adlı filmde Greta Garbo'nun giydiği siyah kadife elbise ve The Wizard of Oz (1939) filmindeki kırmızı parıltılı ayakkabılar vasıtasıyla adını andığımız Gilbert Adrian, sinema dünyasına kazandırdığı sayısız kostümle birlikte bu blogda kendi adına açılmış bir başlığı pek tabii hak ediyordu. Oldukça genç bir yaşta, 56 yaşında hayata gözlerini yuman Adrian bu pek de uzun sayılmayacak ömründe sayısız kostüme imzasını atmış bir tasarımcı. Sahip olduğu database ile gözlerimi yaşartan internet sitesi imdb'ye göre Adrian tam 270 filmin kostümlerini hazırlamış! Ve bu kostümlerin incelikli ve göz kamaştırıcı tasarımlar olduğunu düşünecek olursak ortada inanılmaz bir başarı var.

         Adrian'ın 1925 tarihli Cinderella müzikali (tiyatro) için hazırladığı eskizler     

Asıl adı Adrian Adolph Greenberg olan yetenekli bay Adrian, babasının adını kendi adının önüne katarak oluşturduğu Gilbert Adrian adıyla biliniyor. Hatta daha da kısa haliyle Adrian olarak anılıyor çünkü tasarımcının çalıştığı filmlerin jeneriklerinde adı hep "Gowns by Adrian" olarak geçmiş. Filmlerde sıklıkla giydirdiği yıldızlar arasında Greta Garbo, Joan Crawford, Jean Harlow, Katharine Hepburn gibi hepimizin tanıdığı isimler bulunan Adrian'ın tasarımları, giydirdiği yıldızlar kadar ihtişamlı. Hazırladığı kostümlerde sateni, kadifeyi ve parıltılı kumaşları kullanmayı seven tasarımcının kostümlerini, bulunduğu dönem itibariyle çoğunlukla siyah beyaz olarak görebilmemiz şanssızlık tabii ama yine de bu durum kostümlerin göz alıcılığına kapılmamıza engel olmuyor. Son derece şık ve zarif gece elbiselerine imzasını atıp aynı zamanda dönemine göre, çalıştığı bazı filmlerde oldukça radikal ve yenilikçi çizgilere de yer vermiş olması onun çok yönlü bir sanatçı olduğunun da göstergesi. Örneğin 1930 tarihli Cecil B. DeMille filmi Madam Satan ve 1931 tarihli Mata Hari filminde olduğu gibi. Bu filmler için hazırladığı kostümlerde çizgilerini kendisinden sonraki kuşaklar için oldukça ilham verici bir şekilde kullanmış. Bu filmlerin konusu itibariyle, giyindirdiği karakterlerin buna izin vermesi de Adrian'ın yaratıcılık alanını genişletmiş olmalı.

Madam Satan (1930) için çizdiği eskiz

Gilbert Adrian kariyeri boyunca Oscar'a hiç aday gösterilmedi. Ama burada eşsiz Fritz Lang ya da harika  Donald Sutherland'in başına gelmiş olan, Akademi üyelerinin yeteneği görmezden gelmesi gibi bir durum yok. ( aslında pek de şaşırtıcı olmazdı:) ) Aday gösterilmedi, çünkü kostüm tasarımı dalında ilk Oscar 1948 yılında verilmeye başlandı. Açıkçası burada Akademi'nin Adrian'ı kaçırdığını düşünüyorum.

Oz Büyücüsü'nün o tuhaf korkutucu havasında, akılda kalan görüntülerinin oluşmasında ya da Greta Garbo'nun her daim şık ve elegan gözükmesinde ciddi anlamda payı olan Gilbert Adrian'ın, kendisinden sonra gelen tasarımcılar için -hatta Edith Head için bile!- mükemmel bir esin kaynağı olduğu kesin. Ve sanırım, böylesi bir kariyere sahip biri için bu durum hiç de şaşırtıcı değil. Sözü fazla uzatmadan, sizleri Adrian'ın tasarladığı kostümlerden oluşmuş bir seçkiyle başbaşa bırakıyorum.

Madam Satan-1930
 





Mata Hari-1931
 

Red-Headed Woman-1932

Dinner at Eight-1933

Queen Christina-1933
Sadie McKee-1934

Reckless-1935

Marie Antoinette-1938

Ninotchka-1939

The women-1939

The Wizard of Oz-1939

The Philadelphia Story-1940

Rope-1948


2 yorum:

ck dedi ki...

Oz büyücüsü! Ne kadar güzel bir filmdir. Kostümlerini unutmak mümkün mü:)
Adrian'ı anımsattığın için teşekkürler...

Clea dedi ki...

Cüneyt, güzel yorumun için ben teşekkür ederim.